Барыс Мікалаевіч Музалеўскі нарадзіўся 16 ліпеня 1926 года ў вёсцы Судзіслава Шахаўскага раёна Маскоўскай вобласці. Яго дзяцінства прайшло ў сялянскай сям'і, дзе з малых гадоў вучылі працы і адказнасці, і было такім жа, як у мільёнаў савецкіх дзетак таго часу - напоўненай працай і простымі радасцямі.

«Мы з малых гадоў дапамагалі бацькам: і на сенажаці працавалі, і дровы нарыхтоўвалі. Ужо ў 10 гадоў я мог запрэгчы каня і ў лес з'ездзіць», – успамінае ветэран.
Вайна перакрэсліла яго юнацтва: у 17 гадоў хлопец быў прызваны ў войска, а ў 1944-м - адпраўлены на фронт. Ён ваяваў у складзе 47-й механізаванай брыгады, перажыў пахаванку, якую даслалі яго сям'і памылкова, і дайшоў да Германіі. Гэта гісторыя пакалення, якое выстаяла ў самай страшнай вайне XX стагоддзя.
– Барыс Мікалаевіч, раскажыце, як вы даведаліся пра пачатак вайны?
- У тую ж ноч, 22 чэрвеня 1941 года, немцы бамбавалі станцыю Шахаўская і Валакаламск. Мы чулі выбухі, бачылі, як падаюць бомбы. Гэта было нечакана: яшчэ ўчора жыццё цякло мірна, а сёння - вайна.
- Як вы патрапілі на фронт?
- У 1944-м заклікалі апошніх 17-гадовых. Нас, хлапчукоў, адправілі на падрыхтоўку ў Сонечнагорск, а потым - на перадавую.
- Вам даводзілася сутыкацца са смерцю тварам да твару?
– Аднойчы куля трапіла ў пляшку з цукрам, якую я ўзяў у забітага немца. Яна вісела ў мяне на бядрэ. Калі б не яна, невядома, чым бы гэта скончылася для мяне. Але на вайне няма калі баяцца. Мы не думалі ні пра страх, ні пра смерць.

- Як Вы сустрэлі Дзень Перамогі?
- У Германіі. 3 мая немцы склалі зброю, але нашу брыгаду адправілі на захад - дабіваць тых, хто не здаўся. Паведаміў нам аб перамозе капітан Мілашэнка, які крычаў: «Хлопцы, вайна скончылася!». Потым мы спалі, не паднімаючыся, суткі запар - упершыню за гады вайны.
Пасля перамогі Барыс Мікалаевіч яшчэ 5 гадоў служыў у войску. У Беларусі ён сустрэў сваю будучую жонку Соню, нарадзіліся дзеці: сын і дачка.
- Што для вас значыць памяць пра вайну?
- Гэта напамін пра тое, што такое не павінна паўтарыцца. Трэба любіць Радзіму і берагчы мір. Цяпер я думаю: наш народ вынес занадта шмат, каб зноў дапусціць вайну.
- Што б вы сказалі моладзі?
- Шануйце жыццё. Мы змагаліся за тое, каб у вас над галавой было чыстае неба.

Гэта не проста ўспаміны ветэрана, а ўрок мужнасці, які нельга забыцца. У Дзень Перамогі мы схіляем галовы перад тымі, хто падарыў нам мір.
Трэба любіць і берагчы сваю Радзіму - гэта запавет Барыса Мікалаевіча. І наш абавязак - яго выканаць.
Напярэдадні 9 Мая асабліва важна ўспомніць, што за Вялікай Перамогай стаяць такія простыя і мужныя людзі, як Барыс Мікалаевіч. Іх застаецца ўсё менш, але гэтыя гісторыі павінны жыць вечна. Такія гутаркі з ветэранамі - апошняя нітка, якая злучае нас з той вайной.
Таццяна Пацёмкіна, фота Аляксея Слабко
Па матэрыялах БЖ